شمس‌الدین محمد بن علی خاتونشمسالدين محمد بن على بن محمد بن محمد بن خاتون، نخستين فقیه شناخته شده از آل خاتون بود، آل خاتون خاندانی از عالمان شیعی جبل عامل لبنان است. ۱ - اجازه روایتوی از جمال‌الدین احمد بن علی عاملی عیناثی اجازه روایت داشت. از اجازه شمس‌الدین به علی بن حسین بن عبدالعالی کَرَکی (محقق کرکی/ محقق ثانی) چنین بر می‌آید که جمال‌الدین، تنها استاد وی بوده است. در متن این اجازه‌نامه و در ضمن سلسله مشایخ شمس‌الدین محمد، فرد دیگری از آل خاتون ذکر نشده است. ۲ - ریاست دینی عیناثاشمسالدین محمد پس از وفات استادش، ریاست دینی و علمی عیناثا را برعهده گرفت [۲]
جعفر مهاجر، جبل عامل بین الشهیدین: الحرکة الفکریة فی جبل‌عامل فی قرنین من اواسط القرن الثامن للهجرة/ الرابع عشر للمیلاد حتی اواسط القرن العاشر/ السادس عشر، ص۱۶۸، دمشق ۲۰۰۵.
و کسانی چون پسرش، ابوالعباس احمد، و محقق کرکی نزد او درس خواندند و از وی اجازه روایت گرفتند.تاریخ اجازه ابن‌خاتون به کرکی سال ۹۰۰ است. [۴]
مجلسی، بحارالانوار، ج۱، ص۹۴ـ ۹۵.
۳ - شخصیت علمی ابنخاتونپسرِ نوه شمس‌الدین، شهاب‌الدین‌احمد، در اجازه خود به عبداللّه تستری، مراتب علمی شمس‌الدین را ستوده و از تسلط او بر علم معانی و بیان سخن گفته است. ۴ - پانویس
۵ - منبعدانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «آل خاتون»، شماره۶۷۱۸. |